W dużym uproszczeniu – oddymianie wnętrz pozwala wyprowadzać dym znajdujący się wewnątrz lokalu. Docelowo: ułatwia to ewakuację mieszkańców i pracowników, chroni całą konstrukcję zabudowy i zmniejsza wszelkie straty (nie tylko finansowe), które mogą być spowodowane gromadzącą się, wysoką temperaturę i pyłem.

Znając więc tą bardzo ogólną definicję, bardzo często na tym etapie pojawiają dodatkowe pytania. Jakie wnętrza wymagają systemów oddymiania? Czy ich obecność jest kluczowa w każdych budynkach? Jak na to zapatrują się polskie przepisy i jak właściwie działa ów system?

Jak działa system oddymiania?

Zacznijmy jednak od początku. Oddymianie – a właściwie system oddymiania grawitacyjnego lub mechanicznego – pozwala odprowadzać dym i ciepło, które wytwarza się podczas pożaru. Za jego pomocą usuwa się z wnętrza trujący dym, gaz i inne produkty spalania, które mają negatywny wpływ na zdrowie mieszkańców, a także na samą konstrukcję elewacji. Sprawne pozbywanie się dymu oczyszcza drogi ewakuacyjne, ułatwiając pracę służb ratunkowych, ale także usprawnia proces ewakuacji ludzi, którzy znajdują się w niebezpiecznej strefie. System odprowadza szkodliwe substancje ku górze (w kierunku dachu), wspomagając naturalny ciąg. Jednocześnie, w tym samym momencie, umożliwia prawidłową cyrkulację powietrza – czyli doprowadza do wymiany substancji szkodliwych, na powietrze świeże i wzbogacone w tlen.

Docelowo więc system oddymiania składa się z m.in.:

• Elementów oddymiających i napowietrzających – w tej roli najczęściej występują klapy dymowe,
• Centralę sterującą, z która połączone są detektory i siłowniki (https://www.dhpolska.pl/systemy/centrale-oddymiania.html),
• Czujniki dymu i czujniki ciepła, które wychwytują nieprawidłowości z danych pomieszczeń i wysyłają je dalej – do centrali.

Dokładne normy i zasady działania systemu oddymiania dostępne są w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z 2002 roku, gdzie umieszczono warunki techniczne, które spełniać muszą budynki.

Klapy oddymiające

Wspomniane już klapy oddymiające mogą być wzbogacone o pneumatyczne lub elektryczne systemy otwierania. Docelowo ich celem jest otwierać się w sposób samoczynny (tj. bez udziału człowieka), usprawniając cały proces ewakuacji. Szybkie działanie zmniejsza także ryzyko zaczadzenia, uszkodzenia elewacji, a także rozprzestrzeniania się dymu i wysokiej temperatury. Dym, który ulatnia się z wnętrza nie wpływa negatywnie na widoczność, zmniejsza temperaturę, skraca czas potrzebny do przejścia wąskich korytarzy i odnalezienia drzwi ewakuacyjnych. Docelowo także klapy zmniejszają straty rzeczowe, nie doprowadzając do zawalenia elewacji.

Klapy docelowo dostosowuje się do otworów, które najczęściej montuje się bezpośrednio w dachu. Rozmieszcza się je równomiernie, w obrębie całego budynku, dostosowując się do danych lokali i np. intensywności spalania.

Wymagania techniczne?

Oczywiście warunki jakościowe spełniać muszą wszystkie inne, poszczególne komponenty, które gwarantują w ten sposób bezpieczeństwo i niezawodność. Tak oto wymagania, które stawia się systemom oddymiania np. klatek schodowych, określa się poprzez normę PN-EN 12101- 6:2007. Normy te odnoszą się m.in. do konieczności utrzymywania określonego nadciśnienia oraz siły, niezbędnej do otwierania drzwi. Kluczowe jest dobieranie systemów do wymagań i specyfiki budynków. Tak oto np. liczne badania ^[1] pokazują, że najwyższą skuteczność mają systemy oddymiania klatek z profesjonalny, nowoczesnym nawiewem mechanicznym z jednoczesnym zastosowaniem wentylatorów o zmiennym wydatku

Świadomość tak licznych wytycznych nakazuje wybieranie firmy, która stawia na najwyższą jakość, która ma doświadczenie na rynku i za wartość stawia sobie bezpieczeństwo klienta. Warto więc wybierać systemy od zaufanych, rekomendowanych producentów oraz monterów, którzy mogą pochwalić się bogatym portfolio.

Bibliografia

^[1] Kubicki, G., Kiełbasa, T., & Wiche, J. (2017). Systemy oddymiania klatek schodowych–zalety i ograniczenia stosowanych rozwiązań technicznych. Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza, 45.